Engine များနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အမေးအဖြေကဏ္ဍ (၂)

<Unicode>
Engine များနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အမေးအဖြေကဏ္ဍ (၂)

မေးခွန်း(၄)
Piston တလုံး၏ အချင်းအား တိုင်းတာရာတွင် မည်သည့်နေရာမှ တိုင်းတာရမည်နည်း။ အဘယ့်ကြောင့်နည်း။
         Piston တလုံး၏ အချင်းအား တိုင်းတာရာတွင် piston ၏ skirt နေရာမှ တိုင်းတာရပါသည်။ (ပုံတွင်ကြည့်ရှုပါ။) အဘယ့်ကြောင့် ထိုနေရာမှ တိုင်းထွာရပါသလဲ???? piston များသည် cylinder အတွင်းတွင် အထက်/အောက် တွန်းထိုးရွေ့လျား၍ လှုပ်ရှားသွားလာနေရသော အစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ရွေ့လျားသွားလာရာတွင် ၄င်းမှာ အားဖြင့် ဘေးတိုက်တွန်းထိုးခံရသည့် ဒဏ်အား သက်ရောက်ခံစားရသည်။ အားဖြင့် ဘေးတိုက်တွန်းထိုးခံရသည့် ဒဏ်အားအား ခွဲခြားရပြန်ပါလျင် (၂) မျိုးရှိသည်ကို ထပ်မံတွေ့ရှိရပါမည်။ ၄င်းမှာ -
(၁) minor side thrust effect 
     ( သေးငယ်သော ဘေးတိုက်တွန်းထိုးခံ သက်ရောက်မှု )

(၂) major side thrust effect 
     ( ကြီးမားသာ ဘေးတိုက်တွန်းထိုးခံ သက်ရောက်မှု )

စသည့် ဒဏ်အား(၂)မျိုးကို piston အတက်/အဆင်း လုပ်နေချိန်တိုင်း piston တွင်ခံစားနေရပါသည်။ 
      Piston သည် minor side thrust effect ဒဏ်ကို piston အပေါ်သို့တက်ချိန်တိုင်းတွင် ခံစားရပါသည်။(ပုံတွင်ကြည့်ရှုပါ။) ထိုဒဏ်အားအား piston ၏ ဘယ်နေရာတွင် သက်ရောက်ခံစားရပါသနည်း။ ဒဏ်အားသည် piston ၏ အောက်ဘက် piston ဘေးသားတွင်သက်ရောက်ခံစားရပါသည်။ piston ၏ အောက်ဘက်ပိုင်း skirt နေရာသည် ထိုဒဏ်အားကြောင့် liner ဖြင့် ရိုက်ခတ်နေရပါသည်။ ထိုရိုက်ခတ်မှုဒဏ်ကြောင့် piston skirt နေရာသည် piston အခြားနေရာများထက် ပိုမို၍ ပွန်းစားခံရပါသည်။ piston အပေါ်သို့တက်ရောက်ချိန်တွင် အဆိုပါဒဏ်အား အား (အနည်းငယ်)သာ သက်ရောက်ခံစားရပါသည်။ ထို့ကြောင့် minor side thrust effect ဟု သတ်မှတ်ပါသည်။
       Piston သည် majnor side thrust effect ဒဏ်ကို piston အောက်သို့ ဆင်းသက်ချိန်တိုင်းတွင် ခံစားရပါသည်။ ထိုဒဏ်အားအား piston ၏ ဘယ်နေရာတွင် သက်ရောက်ခံစားရပါသနည်း။ ဒဏ်အားသည် piston ၏ အောက်ဘက် piston ဘေးသားတွင်သက်ရောက်ခံစားရပါသည်။ piston ၏ အောက်ဘက်ပိုင်း skirt နေရာသည် ထိုဒဏ်အားကြောင့် liner ဖြင့် ရိုက်ခတ်နေရပါသည်။ ထိုရိုက်ခတ်မှုဒဏ်ကြောင့် piston skirt နေရာသည် piston အခြားနေရာများထက် ပိုမို၍ ပွန်းစားခံရပါသည်။ piston အောက်သို့ဆင်းသက်ရာတွင် အဆိုပါဒဏ်အားအား (အများဆုံး)သက်ရောက်ခံစားရပါသည်။ ထိုခံစားရသည့် ဒဏ်အားကြောင့် piston ၏ skirt နေရာသည် liner ဖြင့် ရိုက်ခတ်သောကြောင့် ပွန်းစားလာရပါသည်။ ထို့ကြောင့် major side thrust effect ဟု သတ်မှတ်ပါသည်။(ပုံတွင်ကြည့်ရှုပါ။) engine တိုင်း၌ engine စနှိုးသည့် အချိန်တိုင်းတွင် ထိုဒဏ်အား (၂) မျိုးစလုံးအား piston သည် စတင်ခံစားရပါသည်။ piston အတွက် လိုအပ်သည့် ချောဆီနှင့် အပူချိန်ကို ရရှိလာပါမှ ထိုဒဏ်အားအား piston သည် ခံနိုင်ရည်ရှိလာပါသည်။ piston skirt ၏ နေရာသည် engine သုံးစွဲသူအပေါ်မူတည်၍ piston skirt နှင့် liner ပွတ်တိုက်ပွန်းစားမှုဒဏ်ခံရပါသည်။ ထိုသို့ ပွတ်တိုက်မှုကြောင့် pison skirt နေရာသည် ပွန်းစားပျက်စီးမှု ဖြစ်တတ်ပါသည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် piston တလုံး၏ အချင်းအား တိုင်းထွာရာတွင် pisotn skirt နေရာကိုသာ အဓိက ဦးတည်၍ တိုင်းထွာပေးရပါသည်။ engine တလုံးတွင် piston ခတ်သံကြားရသည့်နေရာမှာ အဆိုပါနေရာ၌ ဖြစ်ပါသည်။ (ပုံတွင်ကြည့်ရှုပါ။) 

မေးခွန်း(၅)
Piston ring ၏ side clearance အားသိလိုလျင် မည်သည့်နေရာ၌ တိုင်းတာပါသနည်း။
         Piston ring ၏ side clearance အား ဖေါ်ပြပါ ပုံအတိုင်း piston ring နှင့် ring groove အကြား feeler gauge ဖြင့် ထိုးသွင်း၍ တိုင်းတာရပါသည်။ အကယ်၍ မိမိ engine ၏ top piston ring (အပေါ်ဆုံးပစ္စတင် ရင်း(င်) ) သည် "keystone" design ဖြစ်နေခဲ့ပါက piston ring ၏ side clearance အား တိုင်းတာရာတွင် ခက်ခဲတတ်ပါသည်။ ထိုအခါမျိုးတွင် 2nd ring နှင့် oil control ring (oil ring) များကိုသာ တိုင်းတာပြီး အကယ်၍ ကန့်သတ်ထားသည့် ကိန်းဂဏန်းတန်ဘိုးထက်ပိုမို၍ ပွန်းစားနေပါက piston ring အားလုံးအား အသစ်အစားထိုးလဲလှယ်တပ်ဆင်သင့်ပါသည်။ piston ring များအား အသစ်လဲလှယ်တပ်ဆင်ရာတွင် မည်သည့်အခါမှ ပျက်ဆီးနေသည့်တကွင်းထဲကွက်၍ မလဲလှယ်သင့်ပေ။ piston တွင် ပါရှိသည့် ring အားလုံးအား အသစ်အစားထ်ိုး လဲလှယ်တပ်ဆင်ပေးရပါမည်။

မေးခွန်း(၆)
ယေဘုယျအားဖြင့် journal နှင့် bearing ၏ ကြားလွတ်အကွာအဝေး (clearance) သည် မည်မျှ ရှိသင့်ပါသနည်း။
        ယေဘုယျအားဖြင့် journal နှင့် bearing ၏ ကြားလွတ်အကွာအဝေး (clearance) သည်
(0.0005" - 0.0025") အတွင်းဖြစ်ပါသည်။ ယေဘုယျ အနေဖြင့်သာ ဖော်ပြပေးခြင်းဖြစ်ပြီး ၊ engine ထုတ်လုပ်သူ၏ သတ်မှတ်တန်ဘိုးအတိုင်း အတိအကျလိုက်နာသုံးစွဲစေခြင်းက ပိုမို၍ သာလွန်ကောင်းမွန်ပါသည်။ ( journal - to - bearing clearance သည် မိမိသုံးစွဲနေသည့် ချောဆီ၏ viscosity အပေါ်တွင် များစွာတည်မှီပါသည်။ ) 

မေးခွန်း(၇)
ယေဘုယျအားဖြင့် piston နှင့် cylinder အကြား ကြားလွတ်အကွာအဝေး (clearance) သည် မည်မျှ ရှိသင့်ပါသနည်း။
            ယေဘုယျအားဖြင့် piston နှင့် cylinder အကြား ကြားလွတ်အကွာအဝေး (clearance) သည်
(0.001" - 0.003") အတွင်းဖြစ်ပါသည်။ ယေဘုယျ အနေဖြင့်သာ ဖော်ပြပေးခြင်းဖြစ်ပြီး ၊ engine ထုတ်လုပ်သူ၏ သတ်မှတ်တန်ဘိုးအတိုင်း အတိအကျလိုက်နာသုံးစွဲစေခြင်းက ပိုမို၍ သာလွန်ကောင်းမွန်ပါသည်။ ( piston - to - cylinder clearance သည် မိမိသုံးစွဲနေသည့် engine ၏ piston cooling system  အပေါ်တွင် များစွာတည်မှီပါသည်။ ) 

မေးခွန်း(၈)
Piston pin ပွန်းစားပျက်စီးနေလျင် engine ၌ မည်သည့် လက္ခဏာ ဖော်ပြနိုင်ပါသနည်း။
           Piston pin ပွန်းစားပျက်စီးနေလျင် engine ၌ (knocking) ခေါက်သံ ထွက်ပေါ်လာတတ်ပါသည်။ ထိုသို့ခေါက်သံထွက်ပေါ်လာရာတွင် ခေါက်သံ ၂ချက် ကြားရတတ်လေ့ရှိသည်။ ပထမခေါက်သံမှာ piston အပေါ်သို့တက်ချိန်တွင် ကြားရတတ်ပြီး ၊ ဒုတိယခေါက်သံမှာ piston အောက်သို့ ဆင်းသက်ချိန်တွင် ဖြစ်ပါသည်။ ဒုတိယခေါက်သံသည် ပေါက်ကွဲအားကြောင့် piston အောက်သို့ဆင်းချိန်တွင်ဖြစ်ပေါ်သဖြင့် အသံအနည်းငယ် ကြမ်းတတ်လေ့ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုသို့သော ခေါက်သံကို ( double knock ) ဟု သုံးနှုံးခေါ်ဆိုတတ်ကြပါသည်။

မေးခွန်း(၉)
အကယ်၍ မိမိတပ်ဆင်မည့် piston ၏ ထိပ်တွင် မြှားပုံသဏ္ဍာန် အမှတ်အသားပါရှိခဲ့သည်ရှိသော် ၊ cylinder ထဲသို့ piston ထည့်သွင်းရာတွင် ၊ အဆိုပါ မြှားပါသော အမှတ်အသားအား မည်သည့်ဘက်သို့ ထား၍ တပ်ဆင်ရမည်နည်း။
            အကယ်၍ မိမိတပ်ဆင်မည့် piston ၏ ထိပ်တွင် မြှားပုံသဏ္ဍာန် အမှတ်အသားပါရှိခဲ့သည်ရှိသော် ၊ cylinder ထဲသို့ piston ထည့်သွင်းရာတွင် ၊ အဆိုပါ မြှားပါသော အမှတ်အသားအား engine ၏ အရှေ့ဘက်သို့ထား၍ ထည့်သွင်းတပ်ဆင်ရပါသည်။ ကားငယ်လေးများ၏ မော်တော်ယာဉ် engine များသည် များသောအားဖြင့် ကန့်လန့်ပုံစံ တည်ရှိတတ်သဖြင့် engine အား ရှေ့/နောက် ခွဲခြားရန် တွေဝေတတ်သည်။ ထိုအခါ engine ၏ timing gear ပါသောဘက်အခြမ်းကို engine ၏ အရှေ့ဟု ယူဆသတ်မှတ်ပါ။

မေးခွန်း(၁၀)
valve နှင့် valve guide အကွာအဝေးအား တိုင်းတာရာတွင် မည်သည့် တိုင်းတာရေးကိရိယာကို သုံးစွဲ တိုင်းတာပါသနည်း။
        valve နှင့် valve guide အကွာအဝေးအား တိုင်းတာရာတွင် micrometer ကိုသာ သုံးစွဲသင့်ပေသည်။ 

မေးခွန်း(၁၁)
valve spring တချောင်းအား ပြန်လည်မသုံးစွဲခင် မည်သည့်အရာတို့ကို စစ်ဆေးသင့်ပါသနည်း။
            valve spring တချောင်းအား ပြန်လည်မသုံးစွဲခင်
အောက်ပါအချက်တို့အား ပြန်လည်စစ်ဆေးသင့်ပေသည်။
(၁) squareness
      squareness အား စစ်ဆေးတိုင်းတာပေးရခြင်းသည် valve spring ၏ ယိုင်နဲ့နေမှုအခြေအနေကို သိရှိရန်အတွက်ဖြစ်သည်။

(၂) free length (သို့) free height
      free length (သို့) free height အား စစ်ဆေးတိုင်းတာပေးရခြင်းသည် valve spring ၏ အနိမ့်အမြင့် ညီညာမှုကို သိရှိရန်အတွက်ဖြစ်သည်။

(၃) tension 
      tension အား စစ်ဆေးတိုင်းတာပေးရခြင်းသည် valve spring ၏ ကန်အားကို သိရှိရန်အတွက်ဖြစ်သည်။
(ပုံတွင် ဖေါ်ပြပေးထားပါသည်။)

ပညာရှင်အားလုံးအားလေးစားလျက်
အောင်မြင်သူ - ဆားဗစ် အင်ဂျင်နီယာ

<Zawgyi>
Engine မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေမးအေျဖက႑ (၂)

ေမးခြန္း(၄)
Piston တလုံး၏ အခ်င္းအား တိုင္းတာရာတြင္ မည္သည့္ေနရာမွ တိုင္းတာရမည္နည္း။ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။
         Piston တလုံး၏ အခ်င္းအား တိုင္းတာရာတြင္ piston ၏ skirt ေနရာမွ တိုင္းတာရပါသည္။ (ပုံတြင္ၾကည့္ရႈပါ။) အဘယ့္ေၾကာင့္ ထိုေနရာမွ တိုင္းထြာရပါသလဲ???? piston မ်ားသည္ cylinder အတြင္းတြင္ အထက္/ေအာက္ တြန္းထိုးေရြ႕လ်ား၍ လႈပ္ရွားသြားလာေနရေသာ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ေရြ႕လ်ားသြားလာရာတြင္ ၄င္းမွာ အားျဖင့္ ေဘးတိုက္တြန္းထိုးခံရသည့္ ဒဏ္အား သက္ေရာက္ခံစားရသည္။ အားျဖင့္ ေဘးတိုက္တြန္းထိုးခံရသည့္ ဒဏ္အားအား ခြဲျခားရျပန္ပါလ်င္ (၂) မ်ိဳးရွိသည္ကို ထပ္မံေတြ႕ရွိရပါမည္။ ၄င္းမွာ -
(၁) minor side thrust effect 
     ( ေသးငယ္ေသာ ေဘးတိုက္တြန္းထိုးခံ သက္ေရာက္မႈ )

(၂) major side thrust effect 
     ( ႀကီးမားသာ ေဘးတိုက္တြန္းထိုးခံ သက္ေရာက္မႈ )

စသည့္ ဒဏ္အား(၂)မ်ိဳးကို piston အတက္/အဆင္း လုပ္ေနခ်ိန္တိုင္း piston တြင္ခံစားေနရပါသည္။ 
      Piston သည္ minor side thrust effect ဒဏ္ကို piston အေပၚသို႔တက္ခ်ိန္တိုင္းတြင္ ခံစားရပါသည္။(ပုံတြင္ၾကည့္ရႈပါ။) ထိုဒဏ္အားအား piston ၏ ဘယ္ေနရာတြင္ သက္ေရာက္ခံစားရပါသနည္း။ ဒဏ္အားသည္ piston ၏ ေအာက္ဘက္ piston ေဘးသားတြင္သက္ေရာက္ခံစားရပါသည္။ piston ၏ ေအာက္ဘက္ပိုင္း skirt ေနရာသည္ ထိုဒဏ္အားေၾကာင့္ liner ျဖင့္ ႐ိုက္ခတ္ေနရပါသည္။ ထို႐ိုက္ခတ္မႈဒဏ္ေၾကာင့္ piston skirt ေနရာသည္ piston အျခားေနရာမ်ားထက္ ပိုမို၍ ပြန္းစားခံရပါသည္။ piston အေပၚသို႔တက္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ အဆိုပါဒဏ္အား အား (အနည္းငယ္)သာ သက္ေရာက္ခံစားရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ minor side thrust effect ဟု သတ္မွတ္ပါသည္။
       Piston သည္ majnor side thrust effect ဒဏ္ကို piston ေအာက္သို႔ ဆင္းသက္ခ်ိန္တိုင္းတြင္ ခံစားရပါသည္။ ထိုဒဏ္အားအား piston ၏ ဘယ္ေနရာတြင္ သက္ေရာက္ခံစားရပါသနည္း။ ဒဏ္အားသည္ piston ၏ ေအာက္ဘက္ piston ေဘးသားတြင္သက္ေရာက္ခံစားရပါသည္။ piston ၏ ေအာက္ဘက္ပိုင္း skirt ေနရာသည္ ထိုဒဏ္အားေၾကာင့္ liner ျဖင့္ ႐ိုက္ခတ္ေနရပါသည္။ ထို႐ိုက္ခတ္မႈဒဏ္ေၾကာင့္ piston skirt ေနရာသည္ piston အျခားေနရာမ်ားထက္ ပိုမို၍ ပြန္းစားခံရပါသည္။ piston ေအာက္သို႔ဆင္းသက္ရာတြင္ အဆိုပါဒဏ္အားအား (အမ်ားဆုံး)သက္ေရာက္ခံစားရပါသည္။ ထိုခံစားရသည့္ ဒဏ္အားေၾကာင့္ piston ၏ skirt ေနရာသည္ liner ျဖင့္ ႐ိုက္ခတ္ေသာေၾကာင့္ ပြန္းစားလာရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ major side thrust effect ဟု သတ္မွတ္ပါသည္။(ပုံတြင္ၾကည့္ရႈပါ။) engine တိုင္း၌ engine စႏႈိးသည့္ အခ်ိန္တိုင္းတြင္ ထိုဒဏ္အား (၂) မ်ိဳးစလုံးအား piston သည္ စတင္ခံစားရပါသည္။ piston အတြက္ လိုအပ္သည့္ ေခ်ာဆီႏွင့္ အပူခ်ိန္ကို ရရွိလာပါမွ ထိုဒဏ္အားအား piston သည္ ခံႏိုင္ရည္ရွိလာပါသည္။ piston skirt ၏ ေနရာသည္ engine သုံးစြဲသူအေပၚမူတည္၍ piston skirt ႏွင့္ liner ပြတ္တိုက္ပြန္းစားမႈဒဏ္ခံရပါသည္။ ထိုသို႔ ပြတ္တိုက္မႈေၾကာင့္ pison skirt ေနရာသည္ ပြန္းစားပ်က္စီးမႈ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ piston တလုံး၏ အခ်င္းအား တိုင္းထြာရာတြင္ pisotn skirt ေနရာကိုသာ အဓိက ဦးတည္၍ တိုင္းထြာေပးရပါသည္။ engine တလုံးတြင္ piston ခတ္သံၾကားရသည့္ေနရာမွာ အဆိုပါေနရာ၌ ျဖစ္ပါသည္။ (ပုံတြင္ၾကည့္ရႈပါ။) 

ေမးခြန္း(၅)
Piston ring ၏ side clearance အားသိလိုလ်င္ မည္သည့္ေနရာ၌ တိုင္းတာပါသနည္း။
         Piston ring ၏ side clearance အား ေဖၚျပပါ ပုံအတိုင္း piston ring ႏွင့္ ring groove အၾကား feeler gauge ျဖင့္ ထိုးသြင္း၍ တိုင္းတာရပါသည္။ အကယ္၍ မိမိ engine ၏ top piston ring (အေပၚဆုံးပစၥတင္ ရင္း(င္) ) သည္ "keystone" design ျဖစ္ေနခဲ့ပါက piston ring ၏ side clearance အား တိုင္းတာရာတြင္ ခက္ခဲတတ္ပါသည္။ ထိုအခါမ်ိဳးတြင္ 2nd ring ႏွင့္ oil control ring (oil ring) မ်ားကိုသာ တိုင္းတာၿပီး အကယ္၍ ကန္႔သတ္ထားသည့္ ကိန္းဂဏန္းတန္ဘိုးထက္ပိုမို၍ ပြန္းစားေနပါက piston ring အားလုံးအား အသစ္အစားထိုးလဲလွယ္တပ္ဆင္သင့္ပါသည္။ piston ring မ်ားအား အသစ္လဲလွယ္တပ္ဆင္ရာတြင္ မည္သည့္အခါမွ ပ်က္ဆီးေနသည့္တကြင္းထဲကြက္၍ မလဲလွယ္သင့္ေပ။ piston တြင္ ပါရွိသည့္ ring အားလုံးအား အသစ္အစားထ္ိုး လဲလွယ္တပ္ဆင္ေပးရပါမည္။

ေမးခြန္း(၆)
ေယဘုယ်အားျဖင့္ journal ႏွင့္ bearing ၏ ၾကားလြတ္အကြာအေဝး (clearance) သည္ မည္မွ် ရွိသင့္ပါသနည္း။
        ေယဘုယ်အားျဖင့္ journal ႏွင့္ bearing ၏ ၾကားလြတ္အကြာအေဝး (clearance) သည္
(0.0005" - 0.0025") အတြင္းျဖစ္ပါသည္။ ေယဘုယ် အေနျဖင့္သာ ေဖာ္ျပေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ၊ engine ထုတ္လုပ္သူ၏ သတ္မွတ္တန္ဘိုးအတိုင္း အတိအက်လိုက္နာသုံးစြဲေစျခင္းက ပိုမို၍ သာလြန္ေကာင္းမြန္ပါသည္။ ( journal - to - bearing clearance သည္ မိမိသုံးစြဲေနသည့္ ေခ်ာဆီ၏ viscosity အေပၚတြင္ မ်ားစြာတည္မွီပါသည္။ ) 

ေမးခြန္း(၇)
ေယဘုယ်အားျဖင့္ piston ႏွင့္ cylinder အၾကား ၾကားလြတ္အကြာအေဝး (clearance) သည္ မည္မွ် ရွိသင့္ပါသနည္း။
            ေယဘုယ်အားျဖင့္ piston ႏွင့္ cylinder အၾကား ၾကားလြတ္အကြာအေဝး (clearance) သည္
(0.001" - 0.003") အတြင္းျဖစ္ပါသည္။ ေယဘုယ် အေနျဖင့္သာ ေဖာ္ျပေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ၊ engine ထုတ္လုပ္သူ၏ သတ္မွတ္တန္ဘိုးအတိုင္း အတိအက်လိုက္နာသုံးစြဲေစျခင္းက ပိုမို၍ သာလြန္ေကာင္းမြန္ပါသည္။ ( piston - to - cylinder clearance သည္ မိမိသုံးစြဲေနသည့္ engine ၏ piston cooling system  အေပၚတြင္ မ်ားစြာတည္မွီပါသည္။ ) 

ေမးခြန္း(၈)
Piston pin ပြန္းစားပ်က္စီးေနလ်င္ engine ၌ မည္သည့္ လကၡဏာ ေဖာ္ျပႏိုင္ပါသနည္း။
           Piston pin ပြန္းစားပ်က္စီးေနလ်င္ engine ၌ (knocking) ေခါက္သံ ထြက္ေပၚလာတတ္ပါသည္။ ထိုသို႔ေခါက္သံထြက္ေပၚလာရာတြင္ ေခါက္သံ ၂ခ်က္ ၾကားရတတ္ေလ့ရွိသည္။ ပထမေခါက္သံမွာ piston အေပၚသို႔တက္ခ်ိန္တြင္ ၾကားရတတ္ၿပီး ၊ ဒုတိယေခါက္သံမွာ piston ေအာက္သို႔ ဆင္းသက္ခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒုတိယေခါက္သံသည္ ေပါက္ကြဲအားေၾကာင့္ piston ေအာက္သို႔ဆင္းခ်ိန္တြင္ျဖစ္ေပၚသျဖင့္ အသံအနည္းငယ္ ၾကမ္းတတ္ေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုသို႔ေသာ ေခါက္သံကို ( double knock ) ဟု သုံးႏႈံးေခၚဆိုတတ္ၾကပါသည္။

ေမးခြန္း(၉)
အကယ္၍ မိမိတပ္ဆင္မည့္ piston ၏ ထိပ္တြင္ ျမႇားပုံသ႑ာန္ အမွတ္အသားပါရွိခဲ့သည္ရွိေသာ္ ၊ cylinder ထဲသို႔ piston ထည့္သြင္းရာတြင္ ၊ အဆိုပါ ျမႇားပါေသာ အမွတ္အသားအား မည္သည့္ဘက္သို႔ ထား၍ တပ္ဆင္ရမည္နည္း။
            အကယ္၍ မိမိတပ္ဆင္မည့္ piston ၏ ထိပ္တြင္ ျမႇားပုံသ႑ာန္ အမွတ္အသားပါရွိခဲ့သည္ရွိေသာ္ ၊ cylinder ထဲသို႔ piston ထည့္သြင္းရာတြင္ ၊ အဆိုပါ ျမႇားပါေသာ အမွတ္အသားအား engine ၏ အေရွ႕ဘက္သို႔ထား၍ ထည့္သြင္းတပ္ဆင္ရပါသည္။ ကားငယ္ေလးမ်ား၏ ေမာ္ေတာ္ယာဉ္ engine မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကန္႔လန္႔ပုံစံ တည္ရွိတတ္သျဖင့္ engine အား ေရွ႕/ေနာက္ ခြဲျခားရန္ ေတြေဝတတ္သည္။ ထိုအခါ engine ၏ timing gear ပါေသာဘက္အျခမ္းကို engine ၏ အေရွ႕ဟု ယူဆသတ္မွတ္ပါ။

ေမးခြန္း(၁၀)
valve ႏွင့္ valve guide အကြာအေဝးအား တိုင္းတာရာတြင္ မည္သည့္ တိုင္းတာေရးကိရိယာကို သုံးစြဲ တိုင္းတာပါသနည္း။
        valve ႏွင့္ valve guide အကြာအေဝးအား တိုင္းတာရာတြင္ micrometer ကိုသာ သုံးစြဲသင့္ေပသည္။ 

ေမးခြန္း(၁၁)
valve spring တေခ်ာင္းအား ျပန္လည္မသုံးစြဲခင္ မည္သည့္အရာတို႔ကို စစ္ေဆးသင့္ပါသနည္း။
            valve spring တေခ်ာင္းအား ျပန္လည္မသုံးစြဲခင္
ေအာက္ပါအခ်က္တို႔အား ျပန္လည္စစ္ေဆးသင့္ေပသည္။
(၁) squareness
      squareness အား စစ္ေဆးတိုင္းတာေပးရျခင္းသည္ valve spring ၏ ယိုင္နဲ႔ေနမႈအေျခအေနကို သိရွိရန္အတြက္ျဖစ္သည္။

(၂) free length (သို႔) free height
      free length (သို႔) free height အား စစ္ေဆးတိုင္းတာေပးရျခင္းသည္ valve spring ၏ အနိမ့္အျမင့္ ညီညာမႈကို သိရွိရန္အတြက္ျဖစ္သည္။

(၃) tension 
      tension အား စစ္ေဆးတိုင္းတာေပးရျခင္းသည္ valve spring ၏ ကန္အားကို သိရွိရန္အတြက္ျဖစ္သည္။
(ပုံတြင္ ေဖၚျပေပးထားပါသည္။)

ပညာရွင္အားလုံးအားေလးစားလ်က္
ေအာင္ျမင္သူ - ဆားဗစ္ အင္ဂ်င္နီယာ